Uzębienie i pokrewieństwa jurajskiego ssaka Shuotherium
Środkowojurajski ssak Shuotherium ma dolne zęby trzonowe z trygonidem i talonidem, ale jego wyjątkowość polega na tym, że talonid znajduje się przed trygonidem, a nie za nim, jak w typowych trybosfenicznych trzonowcach. Shuotherium dongi Chow and Rich, 1982 to gatunek ustanowiony na podstawie kości zębowej z siedmioma zębami, pierwotnie zinterpretowanymi jako trzy przedtrzonowce i cztery trzonowce. Na podstawie porównań z innymi grupami wczesnych ssaków, zreinterpretowaliśmy położenie granicy między trzonowcami a przedtrzonowcami w holotypie S. dongi, i proponujemy wzór zębowy złożony z czterech (lub więcej) przedtrzonowców i trzech trzonowców. Ostatni dolny przedtrzonowiec (wcześniej uważany za pierwszy trzonowiec) ma w pełni wykształcony trygonid, lecz nie ma talonidu ani pseudotalonidu. Przypuszczamy, że najprawdopodobniejszym strukturalnym poprzednikiem pseudotalonidu Shuotherium jest przyśrodkowy cingulid trzonowców australosfenidów. Wraz z innymi synapomorfiami wspiera to pogląd, że Shuotherium i Australosphenida są taksonami siostrzanymi. Wysunęliśmy hipotezę, że wspólny przodek Shuotherium i Australosphenida miał światowy zasięg geograficzny nie później niż we wczesnej środkowej jurze, i że oba klady rozdzieliły się przed całkowitym oddzieleniem Gondwany od Laurazji.
Key words: Australosphenida, Shuotherium, tribosphenic molars, Jurassic, China
Zofia Kielan−Jaworowska [zkielan@twarda.pan.pl] Instytut Paleobiologii PAN, ul. Twarda 51/55, PL−00−818 Warszawa, Poland; Richard L. Cifelli [rlc@ou.edu] Oklahoma Museum of Natural History, 2401 Chautauqua, Norman, OK 73072, USA; Zhe−Xi Luo [luoz@carnegiemuseums.org] Section of Vertebrate Paleontology, Carnegie Museum of Natural History, Pittsburgh, PA 15213, USA.