Dynamika różnorodności wczesno-środkowojurajskich ramienionogów z Kaukazu a wielkie wymieranie pliensbach-toark
We wczesnej i środkowej jurze zróżnicowanie taksonomiczne ramienionogów z północno-zachodniego Kaukazu zmieniało się cyklicznie. Różnicowanie rosło w późnym synemurze - wczesnym pliensbachu, środkowym - późnym toarku i późnym aalenie - wczesnym bajosie, natomiast malało w późnym pliensbachu - wczesnym toarku, wczesnym aalenie i późnym bajosie. Wyjątkowy spadek różnorodności w późnym pliensbachu - wczesnym toarku odpowiada globalnemu epizodowi wielkiego wymierania, którego szczyt przypadł na wczesny toark. Podobne zmiany bioróżnorodności ramienionogów zaobserwowano w innych rejonach Tetydy, w tym w dobrze rozpoznanych górach Bakony, chociaż na północno-zachodnim Kaukazie kryzys zaczął się wcześniej. Przyczyny wielkiego wymierania pliensbach-toark w badanym regionie pozostają zagadkowe. Zapewne można je powiązać z warunkami beztlenowymi, ale jego korelacja z początkiem transgresji nie jest synchroniczna z zapisem światowym, stąd w przypadku badanego regionu wątpliwe są przyczyny eustatyczne.
Key words: Brachiopoda, taxonomic diversity, mass extinction, Jurassic, Caucasus, Russia.
Dmitry A. Ruban [ruban−d@mail.ru], Geology−Geography Faculty, Rostov State University, Zorge st., 40, Rostov−na−Donu, 344090, Russia; correspondence address: Tchistopolskaja st., 3, App. 10, Rostov−na−Donu, 344032, Russia.