Acta Palaeontologica Polonica

Nowy dokodont z późnej jury Kotliny Dżungarskiej w północno-zachodnich Chinach

Hans-Ulrich Pfretzschner, Thomas Martin, Michael W. Maisch, Andreas T. Matzke, and Ge Sun

Acta Palaeontologica Polonica 50 (4), 2005: 799-808

Prace terenowe w odsłonięciach oksfordzkiej formacji Qigu na terenie Kotliny Dżungarskiej w północno-zachodnich Chinach (Region Autonomiczny Xinjiang) dostarczyły zębów i fragmentów szczęk nowego dokodonta. Nowy takson ma duży 'pseudotalonid' na dolnych trzonowcach, a zachowując grzebień międzyguzkowy b-g wykazuje bliższe powinowactwo do Simpsonodon i Krusatodon ze środkowej jury Europy niż do innych znanych azjatyckich dokodontów Tashkumyrodon, Tegotherium i Sibirotherium. Od linii Haldanodon-Docodon różni się 'pseudotalonidem' oraz dużymi guzkami b i g. Analiza kladystyczna programem PAUP oparta na cechach dolnych trzonowców dała jedno najbardziej oszczędne drzewo z dwoma głównymi kladami. Jeden klad obejmuje Docodon, Haldanodon i Borealestes a drugi Dsungarodon, Simpsonodon i Krusatodon plus azjatyckie Tegotheriidae. Analizy układu zgryzu trzonowców za pomocą odlewów z żywicy epoksydowej umieszczonych na mikromanipulatorze wskazują na czterofazowy cykl żucia ze składową poprzeczną. Trzonowce nowego dokodonta zdradzają dobrze rozwiniętą funkcję rozcierania oprócz cięcia i rozdzierania, co zapewne wiąże się z wszystkożernością, a może nawet roślinożernością. Funkcja rozcierania i miażdżenia występuje też w przypadku zębów trzonowych Simpsonodon, Krusatodon i azjatyckich Tegotheriidae, podczas gdy Borealestes, Haldanodon i Docodon zachowują plezjomorficzny układ zębów trzonowych służących głównie do przebijania i cięcia.

Key words: Docodonta, Dsungarodon, occlusion, Jurassic, Qigu Formation, Junggar Basin.

Hans−Ulrich Pfretzschner [hans−ulrich.pfretzschner@uni−tuebingen.de] and Michael W. Maisch [michael.maisch@uni−tuebingen.de], Institut für Geowissenschaften, Universität Tübingen, Sigwartstraße 10, 72076 Tübingen, Germany; Thomas Martin [tmartin@senckenberg.de], Forschungsinstitut Senckenberg, Senckenberganlage 25, 60325 Frankfurt am Main, Germany; Andreas T. Matzke [matzkea@si.edu], Department of Paleobiology, Smithonian Institution, National Museum of Natural History, PO Box 37012 MRC 121, Washington, D.C. 20013−7012, USA; Ge Sun [sunge@jlu.edu.cn], Research Center of Paleontology, Jilin University, 6, Xi−Minzhu Street, Changchun 130026, China.